လြမ္းမေျပ
လြမ္းမေျပ၊ မန္းေျမတမိေတာ့၊ ကမ္းေျခမွာ စမ္းေရက်တယ္ႏွင့္ ဖ်န္းေလက တသုန္သုန္။
တဲတဖက္ ဆြဲဖ်က္ကာ အလ်င္လိုေရာ့ထင့္၊ ကရင္အိုယာျပင္ႀကီးမွာ မီးထည့္ကာလံႈ။
မပူေပါင္ ေနာက္ဆီက ခ်မ္းေရာ့ထင့္၊ အျဖဴေစာင္ ေခါက္ထည္ၾကမ္းကိုလွ၊ လႊမ္းတဲ့လို႔ လႊားကာၿခံဳ၊ ပါးမွာငံုပါလို႔ ႏုေ႐ႊကြမ္း။
ေဆးအိပ္ကိုလွ်ဳိ၊ ေဆးလိပ္တို နားမွာထိုးပါလို႔၊ ေတာင္႐ိုးမွာဘာသာေပ်ာ္ၾက၊ အမိုးေခၚ ဖိုးေဆာ္ကဲတို႔မွာ၊ ကြင္းအငူ ႏွင္းျမဴမွမစဲခင္က တဲဖ်က္တဲ့လမ္း။
ဦးၾကင္ဥ
(၁၈၁၉-၁၈၅၃)
ျမကန္သာ ကဗ်ာစာအုပ္မွ
နံနက္ကိုလယ္ထြန္
ခ်စ္တဲ့သူငယ္ေလး
သူငယ္ခ်င္းရယ္ ေကာင္းသည္ ေယာင္းမတို႔ေလး။
နံနက္ကို လယ္ထြန္၊ ေနမြန္ကၽြဲေက်ာင္း၊ ညေမာင္းေထာင္းႏွင့္ ေညာင္းရွာလိမ့္ႏိုး။ ၿမိဳ႕ပဲခိုးသို႔၊ ေလွထိုးလိုက္မယ္၊ အပ်ဳိျဖဴငယ္ႏွမကို မွာခဲ့တယ္။ ။ေခ်ာင္းပတ္ရံုႏွင့္၊ ေ႐ႊဂံု ေျမာက္ပါး၊ မယ္လိပင္ႏွင့္၊ ထန္းပင္ႏြဲ႕ေနာင္း၊ ယွက္ခါေပါင္းသည့္၊ ကင္းေခ်ာင္းဆိပ္မွာ၊ထိုး၀ါးကို၀ယ္သည္၊ တကယ္စုန္ျဖစ္ေတာ့မလားေတာ္။ ။
စုန္မယ္ဆိုလဲ၊ စုန္မဲ့ရက္ကို၊ ဆက္ဆက္မဆို။ ဆန္မယ္ဆိုလဲ၊ ဆန္မဲ့ရက္ကို၊ ဆက္ဆက္ကယ္မဆို။ တီးသည့္ေစာင္းႏွင့္၊ ေလာင္းသည္ၾကက္ကို၊ ဖက္ခါငိုသည္၊ ေမာင့္ကို ကုန္သြားထည့္သလားေတာ္။ ။
ဆီကိုဆဲ့ေလး။ ေဆးကိုဆဲ့ငါး။ ဆားကိုဆဲ့ေျခာက္ ပဲခိုးသို႔အ၀င္။ တညင္သို႔အဆိုက္။ လြန္ေမာင္မင္းကို၊ ျခင္ပုန္းကိုက္လို။ ျခင္ရိုက္ကယ္မွမပါ။ ေလမလာလို႔။ ေသြးသံစို႔သည္၊ ျခင္ဖို႔ျခင္စာ၊ ျဖစ္ေလရွာေရာ့သလားေတာ္။ ။
အပ်ဳိျဖဴငယ္၊ မယ္တျဖတ္ျဖတ္၊ တရုတ္ယင္ႏွင့္၊ ျဖတ္ျဖတ္လူးေအာင္၊ ေသမင္းငယ္ျခင္၊ စံုလွ်င္လွ်င္ကို၊မႏွင္ပါရ။ ေအာက္ျပည္စုန္သည္၊ ေရႊဂံုကၽြန္းက ေ၀းလြန္းလွေလး။ ။
ဦးၾကင္ဥ
(၁၈၁၉-၁၈၅၃)
ျမကန္သာ ကဗ်ာစာအုပ္မွ
ေခါင္းေလာင္းငယ္မွသံသာ
ေခါင္းေလာင္းငယ္မွသံသာ၊ တဗိသာတဲ့။ ဆည္းလည္းငယ္မွသံေသး၊ ငါးဆယ္ေပးတဲ့။ တင္ေၾကးငယ္မွမႀကီး။ သံုးႏွစ္ႏွီးႏွင့္၊ တင့္ရည္းငယ္မွလွႏိုး။ သံုးေခါက္ခ်ဳိးႏွင့္၊ သံုးခ်ဳိးေလးထြား။ ေမာင္တို႔ႏြားမွာ၊ ႏြားကား သံေတာင္၊ ႏြားေၾကာင္လိမၼာ၊ တပြင့္ၾကာကို၊ ႏႈတ္သာေကာင္းႏွင့္။ ေမာင္းကႏွစ္လံုး၊ ေမ်ာခြက္ကယ္က်ဳံး၊ ေျမဒူးေစ်းမွာ၊ ေစ်းမွီေအာင္ရွာ။ အပ်ဳိျဖဴမယ္သာကၽြမ္းပါတဲ့ လြမ္းထံု႕တင္ေလ။ ။
ဦးၾကင္ဥ
(၁၈၁၉-၁၈၅၃)
ျမကန္သာ ကဗ်ာစာအုပ္မွ
ႏြားညီေနာင္
ခေလာက္ကေလးရယ္တဲ့ ဒိုးဒိုးေဒါင္၊
ပ်ဳိ႕တို႔ေမာင္ယာမလုပ္တယ္၊ ၀ါးခုတ္တဲ့ေတာင္၊
ႏြားညီေနာင္ စည္ေအာင္ကြဲ႕ ေဖေက်ာင္း၊
ေမာင္ႏွင့္မယ္ တူယဥ္ႏႊဲကာမွ၊ ယူငင္ကာခ်ဴဆင္ဆြဲလို႔ရယ္
လွည္းယာဥ္နဲ႔ေမာင္း။
ဦးၾကင္ဥ
(၁၈၁၉-၁၈၅၃)
ျမကန္သာ ကဗ်ာစာအုပ္မွ
ေကာက္စိုက္သီခ်င္းမ်ား
ရမထာေ႐ႊႀကိမ္လံုးရယ္နဲ႔။
ထြန္တံုးကိုတဲ့ေျခေတာ္တင္၊
ႏြားၾကန္စံုရွင္။
ပ်ဳိးခင္းကိုျပင္၊ ေကာင္းကင္ကေ႐ႊပိန္ညွင္းရယ္။
မိုးေဆာ္လို႔သြင္း။
ေကာက္တီနဲ႔ မယ္ေစာ၊
ေရာေႏွာပါလို႔ ပ်ဳိးေထာင္၊
မိုးေလကေခါင္။
သည္ပ်ဳိးေရေအာင္မွ၊ မယ္နဲ႔ေမာင္အလွဴေပးမယ္၊
မိုးကူပေလး။
ေ႐ႊထိန္ပင္ သာတဲ့ေအာက္က၊
ေကာက္စုိက္ရင္းမိုးေျမွာ္။
မေပၚလာေ႐ႊမိုးေၾကာင့္၊
ေကာက္ပင္ေတြညိဳး။
လယ္ႀကီးကို စိုက္မယ္ဆင္းတယ္၊
ေနမင္းကပူ။
သည္ေနပူ ဘိကၡဴလုပ္မယ္။
ဗန္းကုတ္နဲ႔ေလး။
ပ်ဳိေလးေနေရာင္ထိုးတယ္၊
ငန္းစမွာညိႈး။
ကြယ္ေလးရယ္ ေမာင့္ၿခံဳထည္
တန္းသြယ္လို႔မိုး။
ခါးပံုကိုေမာင္ျဖဳတ္လို႔၊
ေခၽြးသုတ္ေတာ့ေပး။
စီးပေလေစ ေမာင္မသုတ္နဲ႔
တုတ္တုတ္က်ေခၽြး။
ပ်ဳိေလးတို႔ေကာက္စိုက္ရာ၊
လိုက္လာနဲ႔ေလး။
လိုက္လာလွ်င္ ႐ႊံ႕စင္ေရာ့မယ္၊
ေပါင္းေၾကာ့ယဥ္ေသြး။
သည္လယ္ကို သည္မယ္စိုက္ပါလို႔၊
လိုက္လာမည့္ပံုလိုလို
ေသွ်ာင္ႀကီးေဗြ လူတင္စားရယ္။
သြားႏွင့္ေတာ့ဆို။
ျမတ္ဖုန္းမို၊ လာမည္ဆိုမွာကတိေၾကာင့္၊
သည္ေတာကို မယ္ေက်ာ္လို႔၊
ေျမွာ္မိတယ္ ဆံတိုေလးရယ္။
ပန္းရိုက္လို႔ေလး။
ပ်ဳိေလးတို႔ လယ္တေလွ်ာက္၊
ေပါက္လာပါတဲ့ မိႈနတို၊
ဟင္းခ်ဳိလွေလး။
အခ်ိန္တန္အိမ္ျပန္လွ်င္၊
ပ်ဳိ႕ခ်စ္ဦးရယ္၊
ခူးခဲ့ပါေလး။
မိုးခ်ဳပ္လွ်င္ ႀကိဳလွည့္လို႔
မွာခဲ့သေလး။
ဖန္မီးအိမ္ နန္းျခည္ကၽြမ္းေအာင္၊
ထြန္းႀကိဳလိမ့္ေလး။
မိုးခ်ဳပ္လို႔ခ်ိန္တန္၊
ျပန္ခ်ိန္မွ ေျမွာ္ကြဲ႕ေလး။
ေ႐ႊဖိုးေခါင္ ညီေနာင္အိပ္တဲ့၊
ေတာင္ထိပ္ကိုေနစြယ္ခမွ၊
ခ်စ္တဲ့သူေ႐ႊေသွ်ာင္ပြငယ္။
ႀကိဳပကြဲ႕ေလး။
ပ်ဳိေလးကိုႀကိဳလွည့္လို႔
မွာခဲ့သေလး။
ႀကိဳမည့္သူေပၚလာခဲတယ္၊
ေတာခံလို႔လြဲ။
ဦးၾကင္ဥ
(၁၈၁၉-၁၈၅၃)
ျမကန္သာ ကဗ်ာစာအုပ္မွ
မုဆိုးခ်င္း
ေရာသည္တခါ၊ ၀ေနစရာ၊ ေတာကို လွ်ဳိး၍၊ သားမ်ဳိးကို ရွာေတာ့မည္။
ေနာင္လာ ေနာက္သားတို႔၊ မွတ္ျငားေလာက္ေအာင္၊ ေကာက္ၾကေရာ့ရစ္တံ၊ ဘုန္းဖန္သည့္ ရွင့္ကၽြန္၊ အမြန္စဥ္ဆက္၊ သက္တံေကြးႏွင့္၊ ေဘးဘိုးဆင္းသက္၍၊ ဘလက္ထက္တိုင္၊ ေလးေတာ္ႏွင့္ပြင့္လန္း၊ မႈေတာ္ကိုထမ္းခဲ့သည္၊ လူတမ္းေစ့ကာ၊ မထင္ပါႏွင့္။ ရန္တကာေရွာင္ေရွာင္၊ မေရွာင္နင္လား၊ ဘားကင္ေကာင္ကို ေတာ
ေၾကာင္က၀ါးသည့္ႏွယ္၊ ငါးျမွားတြင္ဆက္ဆက္ သားတကာခက္ေနက်၊ ေတာ၀က္ကိုမေရွာင္၊ ေျပာင္ေျပာင္ ဆင္ဆင္၊ ျမင္ျမင္သမွ်၊ အလြတ္ရဘူး၊ မုဆိုးတကာ့ပေဂး၊ ငါ့လက္တြင္ေဖးရမည္၊ ကိုင္းေကြးသက္တံ၊ စၿမိန္စာကို၊ စံုစြာဖန္၍၊ ၿမိဳင္ယံသို႔၀င္ေတာ့မည္၊ သို႔ရာတြင္ ေနာက္ပါအေဖၚ၊ ေတြ႕လွ်င္၀ါးေနက်၊ ရဲက်ားကို ေခၚအံုးမွ၊ ေရွးထံုးအစဥ္၊ ၀လဥၥန၊ အ၀ါး၀၊ သြားေနက်လမ္း၊ စခန္းႏွင့္ေရတြင္း၊ ကြင္းႏွင့္သစ္အုပ္၊ ေမ်ာက္လုပ္ပင္တန္း၊ စမ္းတ၀ါး၀ါး၊ အထင္မွား၊ ရဲက်ားမွတ္မိေကာင္းငဲ့။ ငါ့ေခြးကိုေခၚရအံုးေတာ့ဗ်ား။
ဦးၾကင္ဥ (၁၈၁၉-၁၈၅၃)
တေပါင္းညႇာက်င္
တေပါင္းငယ္မွ ညွာက်င္
ေႏြဦးဆန္းသစ္၊ ရြက္ေရာ္လွစ္လို႕
ပုရစ္ကယ္ေရႊဥ၊ ပင္တိုင္းစုၾကသည္
ႏုညိဳစင္ငယ္တဲ့ေလ။
ဝန္းက်င္ငယ္မွ ပတ္ကံုး
တြန္ထူးဘာသာ၊ ငွက္တို႕မွာလည္း
စုကာရံုးလို႕၊ ၿခိမ့္အုန္းငယ္က်ဴးသီ
အမသံေညာင္း၊ သိုက္နန္းငယ္ေအာင္းလို႕
သာေပါင္းငယ္ခ်ီသည္
သရဖီေရႊခိုင္က၊ လွိဳင္ရွာေလေကာ။
ညွာေၾကာငယ္မွဖူးသစ္
ရဂံုတစ္ခြင္၊ သာေပါင္းငယ္ရွင္သည္
မင္းလြင္လွစ္လို႕၊ မူးၿမစ္ကယ္ကမ္းယံ
ငါးေထြငါးၿမင္း၊ ငါးပူတင္းတို႕
ေသာင္ရင္းငယ္ဆန္သည္၊ ငါးတန္းငယ္ဝဲခိုလို႕
ပိုက္ေၿခတိုဆင္း။
ေပ်ာ္ခင္းငယ္မွသာလွ၊ သည္ခ်ိန္က်လွ်င္
ေတာဝဂႏိုင္၊ စံုသာၿမိဳင္မွာ
မခိုင္ရြက္ေညာင္း၊ ေၾကြက်ေၿပာင္းလို႕
ေထာင္းေထာင္းကယ္လွ်ံေငြ႕၊ ေလာင္ဓေလ့ႏွင့္
လြမ္း၍ငယ္တေစ၊ အလိုေသရခ်ည္႕
စိတ္ေၿဖလို႕မရႏိုင္၊ ဘယ့္ႏွယ္လူခိုင္ပါ့မယ္
ယုဂန္ပိုင္ရွင္သိၾကားတို႕၊ မာန္ထားရင္းေလ။
အဲခ်င္း
ဦးယာ
ယဥ္ေပ့ေတာသူ
ေလေျပငယ္သုတ္ပါလို႕၊
ေရႊဘုတ္ကယ္အိုးအီ၊
အံု႕မႈိင္းငယ္ရီ၊
ေနမွီေအာင္တခိုလွမ္းခဲ့ရ၊
ေကာက္ငန္းက သူျပန္ပံုမွာ၊
ခတၱာငံု ပန္းႏွစ္ဆင့္ငယ္ႏွင့္၊
ပန္းဝင့္လို ့ရြာကိုဝင္ ၊
အျမင္ဆန္းပါဘိတယ္ေလး။ ။
ညဥ့္ခ်မ္းရယ္ေနရီ၊
ခ်ိန္ေတာ္မွီ ေကသီပန္းႏွင့္၊
ေရခပ္လမ္းမွာ စခန္းသင့္လို႕၊
ထက္ဆင့္နီေရာင္ ခ်ည္စိမ္းေပါင္ႏွင့္၊
ယဥ္ေအာင္ေတာသူ၊
သနပ္ခါးကြက္ ပါးမွာကူလို႕၊
အမူႀကီးကမ္းကုန္ကို၊
ဘယ္ၿမိဳ႕ပံုသာခ်င္ေသာရယ္လို႕၊
ေျပာၾကမယ္ေလး။ ။
ဦးႀကီး
အညာမဂၤလာေဆာင္ဘြဲ႕
ေလးခ်ဳိးႀကီး
(၁) က်ဳပ္တို႔အညာမွာ - မဂၤလာတစ္မ်ဳိးသာပ၊
အဟုတ္ဗ်ဳိ႕ဓမၼတာ - အစဥ္အလာမညိွဳးခဲ့ေပဘု၊
အရိုးသမက်ေရွးလိုပ - အဖြားကလဲ က်ီတစ္ေဆာင္၊
“ကိုမင္းရာရယ္” အမ်ဳိးကလဲ မေသးေပဘု၊ အဖိုးအဖႏွင့္တကြ
ေမးၾကေပေတာ့ - တစ္မ်ဳိးငါ့ေျမးဖို႔ရယ္လို႕၊
“အိုကြယ္” အဖိုးကေပးလိုက္ပါတဲ့ ႏြားညီေနာင္။ ။
(၂) ေၾသာ္ . . အမိအဖတို႔ကလဲ၊ ျပည့္ျပည့္၀၀ေတြမို႔၊
ရိွသမွ်ကုန္ခ်င္ကုန္ေရာ့လို႔၊ မယံုရင္ၾကံဳလွ်င္ေမးပါေတာ့၊
အလံုတစ္ခြင္မွာ - ဂုဏ္အင္ကလဲ မေသးပါဘု၊
မံုေရြး၊ ေၾကးမံု၊ ေခ်ာင္းဦးနယ္တစ္လႊားဆီက၊
အလံုေက်း အကုန္မွာ၊ ေျပာင္းဖူးသယ္ေတြက မ်ားလိုက္ပါဘိသ . . . ႏွင့္၊
ေဆြသားရင္းခ်ာ - ဥာတကာမိတ္တို႔ကိုလ၊
အေဖသြားရင္းသာ - လာစရာဖိတ္ခဲ့တာႏွင့္၊
ညအိပ္ညေန အစံုလာၾကေတာ့၊
ျခံဳစရာအကြက္ဖ်င္ေစာင္ ၂ ခုရဲ႕ျပင္၊
ဂံုပ၀ါပါ - တဘက္ႏွင့္ ျခင္ေထာင္ကလဲ တစ္ခုစီေပါ့ . . .၊
လုပ္မႈကိုင္ဖြယ္ ေတာလယ္ယာတစ္ခင္းငဲ့ျပင္၊
ေျပာင္းခင္း တစ္စလယ္၀င္ႏွင့္၊ လယ္တရွင္၊ ပါးႏွစ္ဆယ္ထြက္ကိုလ . . .၊
“ကိုမင္းရာရယ္” ေရွးအဆက္ဆက္၊ အေၾကြး တက္တက္ၿပီး၊
အေ၀းမထြက္ရေအာင္လို႔တဲ့ကြယ္ - ေပးလက္ဖြဲ႕ေႏွာင္း။ ။
(၃) လမ္းခ်ဳိးအေရွ႕က၊ စမ္းရိုးအေကြ႕၊ ခေရာင္းယာမွာ၊
“ေဟာသည္က” အထုပ္ေတြေျဖေျဖၿပီး၊
အကုန္သာႀကဲေလေရာ့ဟဲ့လို႕၊
ခရမ္းမ်ဳိးေစ့ေကာင္းစြာ- ငရုတ္ဂ်ဳံ - ကုလားပဲသာပ၊
ႏွမ္းမ်ဳိးေသြ႕ေသြ႕ေျပာင္း၀ါ - ငျပဳတ္ဖရံုပါ - ဖရဲငဲ့ျပင္၊
ထမ္းပိုး၍ေရာင္းစရာ - အထုပ္မုန္လာခ၀ဲေတြႏွင့္
အလုပ္စံုစရာကဘဲရယ္လို႔ - မ်ားလက္ေဆာင္။
“အို . . ကိုမင္းရာရဲ႕” သားအတြက္ဆိုေတာ့၊
တအားတက္ေအာင္ရယ္လို႕၊ (က်ဳပ္တို႔) အေမအိုကလဲ
ဓမေရွ၊ ဓမတိုေတြႏွင့္ - အေျခကိုႏွင္း၊
“ကိုမင္းရာရယ္” မယားဘက္က ေမာင္ေတြကလဲ၊
ပေလြတိုႏွစ္စင္း။ ။
(၄) မ်ဳိးဆက္ခါျခံဳ၊ အိုးခြက္ပန္းကန္အစံုႏွင့္၊
ေျပတစ္ခြင္သထံုေရာက္ရာကဘဲ လြမ္းမိပါရဲ႕
ေျမအင္တံု - ေသာက္စရာဇြန္းငဲ့ျပင္၊
ကြမ္းအစ္ပါလြယ္အိတ္တစ္လံုးငယ္ႏွင့္ . . . ၊
ပဲခိုးဘူတာမွာေလ၊ ငနဲသူခိုး လူညာေတြ မႈန္းလိုက္ပါတဲ့၊
ေပ်ာက္သဟာ - ဒေဂါက္ဖာကလဲ တစ္လံုးပါဘဲ့၊
စုရံုးလိုက္လွ်င္ တစ္အိမ္ေထာင္ပ၊
လူ႕ထံုးစရိုက္တြင္ - တစ္သိမ္ေျပာင္ေလာက္ကဲ့၊
မဂၤလာေဆာင္မွာ - ခန္း၀င္ကလဲ မနဲပါဘု၊
မြဲဖို႔ရာကံၾကမၼာႏွင့္
ဖန္လာပံုကုသိုလ္ကလဲ - မေကာင္းခ်င္ေတာ့၊
အထက္ ဟိုအညာမွာေလ - ၾကက္ဆိုတာေတာင္မွ မေလာင္းခဲ့ပါဘု၊
အညာေျမ - ဌာေနေဟာင္းဆီက၊
အေၾကြး(တစ္ရာ) ကို ေဒြးခါ ကလဲ ေတာင္းျပန္ေပါ့တဲ့ . . .၊
“အမယ္မင္း” ေမာင္းစရာရယ္လို႔မ်ား တပ္လိုက္မွျဖင့္၊
ေခါင္းတခါခါႏွင့္ ဆတ္လွစြာေသာ၊
လွလွေစြ႕ေစြ႕ရယ္ႏွင့္ - ၀၀ေျပ႕ေျပ႕နျပာတစ္ရွဥ္းကိုလ၊
ေက်ာင္းတကာကိုသာ အပ္လိုက္ေပေရာ့၊
ရသေရြ႕ဘာဘာညာညာရယ္လို႔ မျငင္းေလႏွင့္၊
“မေလးရယ္” ေရာင္းကာသာ ဆပ္လိုက္ေပေတာ့၊
ရြာေရွ႕ ယားတစ္ခင္း။ ။
သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း
ေလးခ်ဳိးေပါင္းခ်ဳပ္မွ
ဗံုရွည္သီခ်င္း
မိုးေပၚမွာၾကယ္တလံုး
တိမ္ဖံုးပါလို ့ လမသာ
သာေတာ့ခါ သာပါလိမ့္
...
နတ္ေဒ၀ါ သူဖန္ဆင္းတယ္
ဖိုးေရႊလမင္း။
ပ်ဳိေလးတို ့ အိမ္ေအာက္
၀ါ ေကာက္လို ့ ၀ါ ဖန္
ဗိုင္းငင္လို ့ ရွည္ျပန္
လက္ခတ္သံ ညံလိမ့္ထင့္ေလး။
ေဆးတံတို တညိဳေလာက္
ေယာ့၊ ေသာက္ေတာ့ေပး။
မယူလိုက္ယင္လွ၊ မိုက္တယ္ဆိုလိမ့္မယ္
ယူလိုက္ယင္လွ၊ ႀကိဳက္တယ္လို ့ဆိုလိမ့္မယ္
ေဆးတံတို တညိဳေလာက္
အလိုဗ်ာ... ေယာ့၊ ေသာက္ေတာ့ပါ တဲ့ေပး။
မင္းသု၀ဏ္
“ပ်ဥ္းမငုတ္တို”
ဖု ထစ္ ရြတ္ တြ၊ ငွက္ဠင္းတ သို႔
ပ်ဥ္းမ ငုတ္တို၊ သက္က်ားအိုသည္
ကုန္းမုိထက္တြင္ တပင္တည္း။
ခြဆုံ အေကြး၊ သစ္ေခါင္းေဆြးလည္း
အေဖး တက္လာ၊ အိုင္းအမာသို႔
က်ယ္စြာ ဟက္ပက္ ျခအိမ္ပ်က္။
ကုန္းမို ကမ္းပါး၊ ေျမပတ္ၾကားတြင္
စစ္သား ခေမာက္၊ ပိန္ေျခာက္ေျခာက္လည္း
စစ္ေရာက္စခန္း လက္ျပၫႊန္း။
ထိုပင္ငုတ္တို၊ ပ်ဥ္းမအိုသည္
စစ္ကိုလည္း ႀကဳံ၊ ျခအုံလည္း ျဖစ္
ဓားထစ္လည္း ခံ၊ ေနလွ်ံလည္း တိုက္
ေလျပင္း ခိုက္လည္း၊ မငိုက္ ဦးေခါင္း
ေႏြသစ္ ေလာင္းေသာ္
ရြက္ေဟာင္း ညွာေၾကြ၊ ရြက္သစ္ ေ၀၍
ေလျပည္ထဲတြင္၊ ငယ္႐ုပ္ ဆင္သည္
အသင္ ေယာက္်ားေကာင္းတကား။ ။
မင္းသု၀ဏ္
ေဗဒါလမ္း
ၫိုျပာျပာ လတာျပင္ေျခရင္း
လႈိင္းတက္ရာ ေဗဒါတက္၊ လႈိင္းသက္ရာဆင္း။
ဆင္းရလဲ မသက္သာ။
အုန္းလက္ေႂကြေရေပါေလာ၊ ေမ်ာစုန္လို႔လာ
အဆင္းနဲ႔အလာ၊ ေဗဒါမ အေထြး။
အုန္းလက္ေႂကြ သူ႔နံေဘး၊ ေဆာင့္ခဲ့ရေသး။
ေဆာင့္ခဲ့လဲ မသက္သာ
ေနာက္တခ်ီ ဒီတလံုးက၊ ဖံုးလိုက္ျပန္ပါ
ျမဳပ္္ေလေပါ့ ေပၚမလာ၊ မေဗဒါအလွ
တလံကြာ လႈိင္းအႀကြ၊ ေပၚလိုက္ျပန္ရ
ေပၚျပန္လဲ မသက္သာ
ေခ်ာင္းအဆြယ္ ေျမာင္းငယ္ထဲက၊ ဘဲထြက္လို႔လာ
ဘဲအုပ္မွာ တရာႏွစ္ရာ၊ ေဗဒါက တပင္ထဲ
အယက္အကန္ခံလို႔
ေဗဒါပ်ံအံကိုခဲ၊ ပန္းပန္လ်က္ဘဲ။
ေဇာ္ဂ်ီ
“ေဆးလိပ္လက္ေဆာင္”
မ၀ယ္ဘူး မယ္ခူးတ႔ဲဖက္စုိ။
မီးမကူ ေနပူမွာမကင္အားလုိ႔
ထားရတယ္အိပ္ယာေအာက္မွာ
မင္းေသာက္ဖုိ႔ကို။
ညွာအနား ေရွ႔သြားႏွင္႔ကိုက္လုိ႔တို
မခ်ဳိေတာင္႔လိပ္ေဆး။
ပုိးမကူ ၀ါခ်ည္ျဖဴတစ္ပင္ရစ္ကယ္ႏွင္႔
ငယ္ခ်စ္ေမာင္ေရႊ၀သြားကို
ပါးလုိက္ကဲ႔ေလး။
မယ္ေခြ
(ေလးခ်ိဳး)
မီးမကူ = မီးဧ။္အကူအညီမယူဘဲ။
မကင္အား = မကင္ရက္။
မခ်ိဳေတာင္း = မခ်ိဳစေတာင္း ခ်ိဳသည္၊ အလြန္ခ်ိဳသည္။
ေႏြဦးကာလ ျမဴထေသာအခါ
ေႏြဦးကာလ ျမဴထေသာခါ၊
ရင္းေထာင္ရင္းဆြဲ ေဆာင္ၿမဲအိုးလြယ္ကာ၊
ဓားႏွီးထက္စြာ ခါးမွာခ်ပ္လ်က္၊
ထန္းပြင့္ထန္းခိုင္ ရႊန္းၿမိဳင္ၿမိဳင္၊
ကလိုင္သာလြယ္လို႔ တက္သည္ႏွင့္ေလး။
ထန္းပင္ထန္းလက္ ထန္းရြက္ကယ္ေဝေဝ၊
စင္ေအာင္ခုတ္ထစ္ ႏုမ်စ္ကယ္ထန္းဦးေရ၊
မယားငယ္ေဆြ ထန္းေရသိမ္းဆည္း၊
သားေျမးဟစ္ေၾကာ္ ေခြးဝက္ကယ္ေခၚ၊
ထန္းေလွ်ာ္သာယုန္ပိုက္စည္းငယ္ႏွင့္ေလး။
ေခၚသံရိုက္ဟည္း လူလည္းေၾကာ္ျငာ၊
ေခြးဟစ္လူဟစ္ ခတ္ပစ္ကယ္ေျခာက္ေသာခါ၊
ပုတက္ယုန္ခါ ေတာမွာရွိၾက၊
ငံုးၾကက္ကယ္ဖြတ္ေႁမြ ဝံပုေလြ၊
မေနထြက္လာၾကသည္တည့္ေလး။
ဝမ္းသာအားရ မယားကတစ္သြယ္၊
ဟင္းရြက္ဆိုးေကာင္း၊ ေသာင္းေျပာင္းေရာ၍လြယ္၊
လင္ကတစ္သြယ္ ယုန္ငယ္ကစ၊
ေတာသတၱဝါ ေတြ႕တိုင္းကိုသာ၊
အိတ္မွာသာယူ၍ခ်သည္ႏွင့္ေလး။
သို႔ႏွင့္ေရာက္က ခဏေအာင့္လွ်င္၊
တံစို႔ထက္ႏွင့္ ထန္းလ်က္ဖိုမွာကင္၊
ဟင္းအိုးဆူလွ်င္ အကင္ခပ္ၿပီး၊
အိုးကင္းႏွင့္ေလွာ္ ေရႏွင့္ေၾကာ္၊
မိုးေမွ်ာ္ငရုတ္သီးငယ္ႏွင့္ေလး။
ႏွီးေဒါင္းလန္းႀကီး ခူးၿပီးေသာခါ၊
သမီးႏွင့္သား မ်ားလို႔မဝင္သာ၊
ဒူးတစ္ဖက္ဟာ တြန္းကာဖယ္လ်က္၊
သူ႕ထက္ငါေလ စားေတာ့မည္ေစ၊
စေပသာလွအုန္းခြက္ကယ္ႏွင့္ေလး။
ငံု႔လ်က္ကိုယ္စီသာ ဆုပ္ကာေလြးေတာ့သည္။
ၿပီးလွ်င္ေရမရွာ ေခြးသာေကြ်းေတာ့သည္။
၀န္ႀကီးပေဒသရာဇာ
